Plantaardig pionieren
Het verhaal van twee boeren met een missie: het realiseren van de eerste plantaardige cappuccino op basis van soja van Nederlandse bodem.
De marketingcampagne “Got Milk” (“Heb je melk?“) uit 1993 overtuigde klanten gedurende meer dan 20 jaar met de iconische 350+ witte snorren van beroemde acteurs, politici, komieken, muzikanten en supermodellen die allemaal de melkindustrie ondersteunen. De ongeëvenaarde slimme campagne won meerdere grote prijzen. De campagne transformeerde een product dat veel kinderen in hun jeugd moesten drinken; weinig volwassenen dronken het en als ze dat wél deden, schaamden ze zich ervoor om dat toe te geven. De campagneadvertenties maakten de consumptie van geïndustrialiseerde en gepasteuriseerde melk populair en gaven deze een boost op wereldwijd niveau, waardoor melk een alledaags ‘hip’ voedingsmiddel werd voor elke leeftijd, niet alleen voor baby’s en kleuters.
Laten we bij het begin beginnen. Mensen leerden voor het eerst om regelmatig de melk van andere zoogdieren te drinken na de domesticatie van dieren gedurende de geleidelijke verandering van nomadengemeenschappen van jagers en verzamelaars in agrarische gemeenschappen die zich in nederzettingen vestigden. Waar het hier om gaat is melk van andere zoogdieren. Voordien was moedermelk de enige melk die door mensen werd gedronken. Het is belangrijk om ook op te merken dat het vermogen om melk te verteren genetisch beperkt was tot kinderen, omdat volwassenen geen lactase produceerden. Lactase is een enzym dat noodzakelijk is voor het verteren van de lactose in melk. Uiteindelijk verspreidde zich een toevallige mutatie onder de mensen in Europa waardoor volwassenen lactase gingen aanmaken. Dus als u lactose-intolerant bent, bent u juist de ‘oorspronkelijke’ in plaats van de ‘gemuteerde’ versie van de mens.
Tijdens de industrialisatie in het Verenigd Koninkrijk bracht de groei in stedelijke populatie een revolutie teweeg op het gebied van melkproductie en -aanbod. De vraag in de stad begon te groeien, omdat de koopkracht van de consument steeg en men melk ging zien als een product voor de dagelijkse behoefte.
In het Nederland na de tweede wereldoorlog (1940-1945) was het landbouwbeleid gericht op “geen honger meer”, waarbij de nadruk lag op verhoogde productie van betaalbaar voedsel. Dit hield aanzienlijke overheidsinvesteringen in, die gericht waren op het verkrijgen van maximale opbrengsten door middel van specialisatie, mechanisatie en schaalvergroting. De technologische groei in de Nederlandse productiviteit, ondersteund door overheidsbeleid, maakte Nederland wereldwijd beroemd vanwege haar zuivelproducten.
Dus kort gezegd werd het gebruik van het drinken van melk van andere zoogdieren gepopulariseerd en versneld door industrialisatie en marketing. Maar de vraag blijft of melk gezond is. Vanuit een gezondheidsperspectief vindt u, hoewel u het gemuteerde gen hebt geërfd waardoor u tijdens de volwassenheid goed lactase kunt aanmaken, misschien toch dat zuivelproducten uw spijsvertering verstoren en bijdragen aan een ontsteking in uw lichaam. De reden hiervoor is dat het pasteurisatieproces van zuivelproducten de eiwitten die aanwezig zijn in melk denatureert, waardoor melk een voedingsmiddel wordt dat verantwoordelijk is voor ontstekingen. De meesten van ons kunnen er echter tegen om soms voedsel te eten dat ontstekingen veroorzaakt, maar chronische langdurige blootstelling aan ontstekingen veroorzakend voedsel kan leiden tot chronische ontsteking. Chronische ontsteking wordt ook persisterende, laaggradige ontsteking genoemd omdat het een stabiele ontsteking van een laag niveau overal in het lichaam veroorzaakt. Chronische ontsteking is gekoppeld aan verschillende ziekten, waaronder auto-immuunziekte.
Pasteurisatie vermindert het kleine risico op melkcontaminatie en maakt verlenging van de houdbaarheid van het product mogelijk. Hierbij is op ultrahoge temperatuur (UHT) gesteriliseerde melk het meest extreem. Deze wordt gedurende twee tot vier seconden verhit tot ten minste 135 ˚C en bewaard in een speciale verpakking. UHT-melk kan indien ongeopend bij omgevingstemperatuur zes maanden worden bewaard. Het nadeel van deze voedselproductie-innovatie is het verstoren van de voedingswaarde, omdat het pasteurisatieproces tegelijkertijd de gezonde probiotica in de melk doodt, de hoeveelheid vitamine vermindert en de lactosesuikers in de melk omzet in bètalactosesuikers die het lichaam sneller opneemt, waardoor bloedsuikerpieken ontstaan.
Ook vermeldenswaard is dat pasteurisatie niet de enige schadelijke manier is waarop melk wordt verwerkt. Homogenisatie voegt eigen complicaties toe. In rauwe melk wordt de room gescheiden van de rest van de melk en drijft dan van nature naar boven. Homogenisatie is echter een proces dat voorkomt dat de room wordt gescheiden. Dit maakt melk stabieler voor op het winkelschap maar geeft melk ook die voorspelbare gelijkmatige melkachtige consistentie die we allemaal zijn gaan verwachten. Deze praktijk heeft echter ook schadelijke effecten. Alle melk bevat van nature het mogelijk schadelijke enzym xanthine-oxidase (XO). Als je niet-gehomogeniseerde melk drinkt, kan het lichaam XO op een efficiënte manier afbreken en zorgen dat dit niet in bloedsomloop terechtkomt. Als melk wordt gehomogeniseerd, omringen vetbolletjes de XO, waardoor het voor uw lichaam onmogelijk is om het af te breken, met onbekende effecten.
Het onderwerp melk is gecompliceerd en als we er dieper op ingaan, zijn er veel andere belangrijke factoren die moeten worden overwogen. De industrialisatie van de productie van melk introduceerde ook minder natuurlijk en minder ideaal graanvoer voor koeien in plaats van het weidegras dat zij van nature eten. Wat een koe eet, is van directe invloed op de kwaliteit van de melk die die koe later produceert. Omega-6- en omega-3-vetzuren zijn essentiële voedingsstoffen voor de mens, maar de delicate verhouding tussen omega 3 en omega 6 is buitengewoon belangrijk. De verandering in het voer van de koe verstoort de verhouding tussen omega 3 en omega 6, waardoor de consumptie van melk van niet geweide koeien een gezondheidsprobleem wordt. Het vetzuurprofiel in biologische weidemelk en weidezuivelproducten brengt de verhouding omega-6/omega-3 naar bijna 1 op 1, vergeleken met 5,7 op 1 in gewone volle melk. De disproportionele consumptie van omega 6 vergeleken met omega 3 kan het risico op cardiovasculaire ziekten, obesitas en diabetes verhogen.
Bovendien ging de massaproductie van melk gepaard met de introductie van groeihormonen en daardoor een verhoogd gebruik van antibiotica. Al deze chemische stoffen komen terecht in de melk en uiteindelijk in mensen die die melk consumeren. Dit heeft geleid tot wat antibioticaresistentie wordt genoemd, die optreedt wanneer de reactie van bacteriën bij chronische blootstelling aan de antibiotica verandert. Hierdoor wordt het vermogen van antibiotica om bacteriën te bestrijden verminderd. Dit betekent dat antibiotica niet zo effectief zijn bij het bestrijden van infecties. Met betrekking tot groeihormonen geldt dat er nog steeds veel wordt gedebatteerd over de invloed ervan op de gezondheid van het menselijk lichaam.
Samengevat geldt dat u, als u gezegend bent met de genetische eigenschap om melkproducten te verteren, het beste kunt overgaan op rauwe (ongepasteuriseerde), niet-gehomogeniseerde melk van biologische met weidegras gevoerde koeien. Dit is de beste manier om ontstekingen zoveel mogelijk te beperken en te profiteren van de voedingswaarde die melkproducten bieden.
https://www.fastcompany.com/40556502/got-milk-how-the-iconic-campaign-came-to-be-25-years-ago
https://www.dutchfarmexperience.com/history-nl-dairy-farming/
https://en.wikipedia.org/wiki/Milk
https://qz.com/740959/science-has-found-a-way-to-extend-the-shelf-life-of-cold-milk-300/
https://en.wikipedia.org/wiki/Xanthine_oxidase
https://extension.umn.edu/dairy-nutrition/grass-fed-cows-produce-healthier-milk
http://www.gluegrant.org/inflammation-autoimmune.htm
https://nutrition.org/inflammation-what-is-it-and-how-can-my-diet-and-behavior-affect-it/
